Cuốn sách này viết về năm nhân vật nổi tiếng trong lịch sử Trung Hoa; nhưng không chỉ dừng lại ở một tiểu luận về đánh giá năng lực hay bình công xét tội.
Cuốn sách này lấy bối cảnh của Tần Hán, Tam quốc, Đường, Minh, Thanh; nhưng hàm chứa nhiều vấn đề không chỉ bó hẹp trong thời kỳ phong kiến.
Cuốn sách này tên là “Luận anh hùng”; nhưng cũng không thiếu gian hùng, cẩu hùng.
Cuốn sách này viết về những con người cụ thể, nhưng thật ra còn mang tham vọng đánh giá lại dòng chảy phát triển của các mô hình quản lý xã hội Trung Hoa.
Hạng Vũ, Tào Tháo, Võ Tắc Thiên, Hải Thụy, Ung Chính: Năm người này có đáng được coi là anh hùng không?
Với người đọc Việt Nam, Hạng Vũ là nhân vật quen thuộc nhờ “Hán Sở Tranh Hùng”, Tào Tháo được biết đến qua “Tam Quốc Diễn Nghĩa”, Võ Tắc Thiên hay Ung Chính là chủ đề của các bộ phim điện ảnh Hoa ngữ nổi tiếng. Hải Thụy có lẽ ít nổi tiếng hơn, nhưng những ai từng nghe về cuộc “Đại cách mạng văn hóa” thời kỳ Mao Trạch Đông sẽ biết nó được khởi xướng từ việc phê bình một vở kịch mang tên “Hải Thụy bãi quan”.
Cuốn sách mang tham vọng đánh giá lại về dòng chảy của các mô hình quản lý xã hội Trung Hoa
Dẫu sao, họ đều là những nhân vật phong vân một thuở, có năng lực, có hoài bão, họ đều có sự nghiệp, có danh tiếng, có di sản để lại.
Hạng Vũ để lại một hình tượng anh hùng bá đạo, uy vũ nhưng cũng tràn đầy cảm hứng và thẩm mỹ, trở thành một chuẩn mực mà hậu thế thường dùng để so sánh với các dũng tướng nổi tiếng đời sau như Lữ Phụng Tiên, Tôn Bá Phù.
Tào Tháo là nhân vật được hậu thế tranh luận nhiều nhất với hình ảnh đa diện “trị thế năng thần, loạn thế gian hùng”, đã có những đóng góp quan trọng cho mô hình quản trị xã hội, chẳng hạn như chế độ tuyển tài.
Võ Tắc Thiên càng không cần phải nói, lịch sử Trung Hoa chỉ có một nữ hoàng duy nhất là bà, hơn nữa bà còn là một hoàng đế xuất sắc, trị lý đất nước tốt hơn rất nhiều những ông vua khác.
Hải Thụy, tên tuổi gắn liền với sự tích “bãi quan”, đã trở thành hình tượng quan viên thanh liêm nhất (chết rồi tài sản không đủ để làm tang lễ), dũng cảm nhất (suýt chết vì dám dâng sớ mắng thẳng vua), có trách nhiệm nhất (không bao giờ ngồi yên, luôn nêu ra các tệ nạn và tìm cách giải quyết).
Ung Chính, vị hoàng đế tài ba đã xử lý được hai vấn nạn nhức nhối nhất cuối thời Khang Hy là lại trị hủ bại và quốc khố cạn kiệt, là người có những đóng góp kiệt xuất trong việc tạo ra giai đoạn thịnh trị bậc nhất của nhà Thanh mà đời sau thường gọi là “Khang Càn thịnh thế” kéo dài đến gần 150 năm.
Tuy vậy, lịch sử Trung Hoa vẫn còn đó bao nhiêu quân vương bá chủ, bao nhiêu danh tướng lương thần để lại công lao hãn mã, sự nghiệp bất thế. Không phải chỉ có năm người bọn họ là có tài năng có lý tưởng, dĩ nhiên cũng không chỉ năm người bọn họ mới xứng với hai chữ “anh hùng”. Vậy thì lí do nào đã khiến tác giả Dịch Trung Thiên lựa chọn Hạng Vũ, Tào Tháo, Võ Tắc Thiên, Hải Thụy, Ung Chính cho cuốn sách này?
Đó là câu hỏi đầu tiên mà mình đặt ra khi đọc “Luận Anh Hùng”. Nếu bạn cũng có cùng thắc mắc ấy, hãy thử cùng tác giả Dịch Trung Thiên đi tìm câu trả lời. Mình tin đó sẽ là một hành trình thú vị 😊